ZOFIA ŁAPNIEWSKA: Raport Alternatywny Pekin +10, Ekonomia
Wspomniane 38% tworzą: kobiety od stanowiska głównej księgowej
do dyrektorki generalnej oraz kobiety prowadzące własne przedsiębiorstwa, które zatrudniają personel.
Szacunkowo przyjmuje się, że jedynie 2% kobiet pracuje na najwyższych stanowiskach. Tak
zwany „szklany sufit” dla kobiet istnieje, na co wskazuje raport opracowany przez Instytut Spraw
Publicznych „Szklany sufit: bariery i ograniczenia karier polskich kobiet”, Warszawa, 2003. Różnice
w płacach kobiet i mężczyzn nadal pozostają widoczne, lecz można zaobserwować tendencję zniżkową:
z 30% w 1995 roku do 18% w roku 2002. Największe dysproporcje występują wśród menadżerów
i wyższych urzędników: w 2002 roku było to 28%; a także wśród robotników: 37%. Według Centrum
Praw Kobiet polskie parlamentarzystki, które stanowią jedynie 20% deputowanych i senatorów,
zarabiają 71% średniej pensji mężczyzn na tych samych stanowiskach. Zaś wśród tych, którzy zarabiają
w kraju najwięcej, mężczyźni stanowią 80%, a kobiety 20% (2000r.).
Raport rzadowy nie wspomina o żadnych rozwiazaniach politycznych, programach czy projektach
na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet na rynku pracy. Można więc wnioskować z dużym prawdopodobieństwem,
że takowe nie istnieją. Jedyną zmianą była nowelizacja kodeksu pracy i dodanie zapisu
o zakazie dyskryminacji w zatrudnieniu. W rekomendacjach końcowych Komitetu Praw Człowieka
ONZ czytamy pkt. 16: „Komitet zauważa zmiany w Kodeksie Pracy polegające na dodaniu zapisu
o zakazie dyskryminacji w zatrudnieniu. Ubolewa jednak nad tym, że w prawodawstwie państwowym
nadal nie ma odpowiednich ogólnych zapisów dotyczących zakazu dyskryminacji”. (Przez to możemy
rozumieć brak ustaw, szczegółowych przepisów i rozporządzeń). Tu można przytoczyć przykład
bezwzględnego łamania praw człowieka i dyskryminacji kobiet przez sieć marketów Biedronka firmy
Jeronimo Martins.
W artykule Gazety Wyborczej z dnia 7 lipca br. pt.: „Nieprawidłowości stwierdzone
w 200 skontrolowanych sklepach Biedronki w całym kraju” czytamy: „W jednym z opolskich marketów
do rozładunku towaru wyznaczono pracownicę w ciąży. Kobieta wykonała polecenie, ale kilka
dni później poroniła.
W Głubczycach pracownicy spędzali w sklepie po 14 godzin na dobę, a jedna
z kobiet przepracowała ponad 230 godzin w miesiącu, mimo że norma wynosi 150 godzin. Zdarzały
się również przypadki niepłacenia za nadgodziny. W Oleśnie kobiety ręcznie ciągnęły wózki widłowe
z ładunkiem ważącym od 670 do 960 kg.”
Rząd nie podjął żadnych kroków, ani działań prowadzących do realizacji następujących celów Platformy
Pekińskiej: promocji ekonomicznych praw kobiet i ich niezależności, w tym dostępu do zatrudnienia,
zapewnienia odpowiednich warunków pracy i kontroli zasobów gospodarczych, pomocy
w zakresie dostępu kobiet do zasobów, zatrudnienia, rynków i handlu, zapewnienia usług biznesowych,
szkoleń oraz dostępu do zasobów, informacji i technologii, w szczególności dla kobiet
o niskich dochodach, wzmocnienia zdolności gospodarczych i sieci komercyjnych, eliminacji segregacji
na tle zawodowym i wszystkich form dyskryminacji w zatrudnieniu, promocji harmonizacji pracy
z obowiązkami rodzinnymi u kobiet i mężczyzn.
Właśnie nie spełnienie ostatniego celu jest najczęściej wymieniane jako bariera awansów kobiet -
przypisanie kobiet do tradycyjnych ról. Instytut Spraw Publicznych podaje: „Wyraźne jest w chwili
obecnej zjawisko opóźnienia momentu urodzenia pierwszego dziecka, młode kobiety dążą do tego,
żeby zacząć karierę zawodową, żeby jakoś spróbować. Panuje wśród naszych respondentek absolutna
zgoda, ze młode kobiety, nastawione na zrobienie kariery, życie rodzinne, a szczególnie posiadanie
dzieci, odsuwają na dalszy plan. Albowiem macierzyństwo i jego konsekwencje są bardzo źle widziane
w instytucji: mój szef na przykład, jak się dowiedział, że moja koleżanka jest w ciąży, to powiedział, żeby się
zastanowiła, bo to będzie miało wpływ na jej karierę (...) Kobieta kobiecie tak by nie powiedziała.”
Nie przeprowadzono żadnych reform politycznych, kampanii medialnych czy pilotażowych programów
rządowych czy też projektów promujących kobiety na rynku pracy.
W kilku miastach zostały stworzone Agencje Rozwoju Regionalnego, częściowo dotowane z funduszy
publicznych, które oferują pomoc w zdobywaniu funduszy, udzielają również niskooprocentowanych
kredytów kobietom i mężczyznom. Organizują konkursy projektowe, niektóre z nich dotyczą promocji
zawodowej kobiet i są finansowane z funduszy strukturalnych, a wcześniej z funduszu PHARE.
Wiele organizacji kobiecych w Polsce (np. Międzynarodowe Forum Kobiet, OŚKa, eFKa, NEWW-Polska,
Centrum Promocji Kobiet, Demokratyczna Unia Kobiet) w ciągu ostatnich kilku lat organizowała
i nadal przygotowuje konferencje, seminaria i warsztaty dla kobiet i kobiet–przedsiębiorczyń
w zakresie nowych technologii i informacji, podniesienia umiejętności biznesowych oraz związanych
z tym spraw, by wzmocnić pozycję kobiet, zmniejszyć bezrobocie oraz poprawić sytuację kobiet na
rynku pracy.
Rząd w swym raporcie nie wykazuje zainteresowania poszerzeniem działań na rzecz kobiet
w kontekście postanowień światowych konferencji takich jak: Światowa Konferencja Praw Człowieka
(Wiedeń, 1993r.), , Międzynarodowa Konferencja na Temat Finansowania dla Rozwoju (Monterry,
2002r.) oraz Światowy Szczyt dotyczący Zrównoważonego Rozwoju (Johannesburg, 2002r.)
Pomimo wymienionych w oficjalnym raporcie braków i przeszkód, rząd jedynie w bardzo ogólny
sposób deklaruje, że „podejmuje praktyczne i prawne działania w celu przeciwdziałania niekorzystnym
trendom na rynku pracy związanym z kobietami.” Żadne konkretne programy czy projekty nie
zostały wymienione.
Z raportu wynika, że rząd nie wyciągnął wniosków odnośnie sytuacji ekonomicznej kobiet, nie ma
również żadnych doświadczeń, którymi mógłby się podzielić z innymi krajami w tym zakresie.
Powołana przez rząd instytucja, której celem jest dystrybucja niektórych środków unijnych (Fundusz
Współpracy) dopuściła do sytuacji, w której środki zostały przyznane w czterech przypadkach organizacji
międzynarodowej (agendzie ONZ).
Rząd nie przeprowadza analizy budżetu pod kątem płci. Jak dotąd jedyna taka analizę przeprowadziła
organizacja pozarządowa –Stowarzyszenie Współpracy Kobiet, NEWW-Polska, która przeprowadziła
analizę budżetu miasta Gdańska.
Raport został opublikowany przez Stowarzyszenie Współpracy Kobiet NEWW-Polska
Został opracowany na Sesję Specjalną Komisji Praw Kobiet ONZ Pekin+10 w Nowym Jorku 28.II-11.III.2005 Do pobrania w całości: www.neww.org.pl//download/Raport_alternatywny.pdf
Napisane przez zofka
dnia September 05 2006
15101 czyta ·